Katastrofa zasilania – naprawa Schneidera CPC464 z rozległymi usterkami

Opublikowano przez

Historia komputera

Komputer CPC464 z prywatnej kolekcji Krzysztofa, posiadający długą historię użytkowania na dawnej Politechnice Szczecińskiej. Dostarczony osobiście na serwis w celu usunięcia usterki wywołanej podpięciem nieprawidłowego zasilacza (19V zamiast wymaganych 5V).

Naprawa „usmażonego” Schneidera CPC464

Podjęcie się naprawy komputera Schneider CPC464 było nie lada wyzwaniem. Świadomość, że komputer otrzymał blisko 3-krotnie zawyżone napięcie zasilania, wywoływało podejrzenie obecności rozległych uszkodzeń. Ich skala, jak się potem okazało, przerosła najśmielsze oczekiwania. Komputer pierwotnie wyświetlał czarny ekran i nie dawał żadnych oznak życia.

W pierwszej kolejności przystąpiłem do wylutowania wszystkich 8 kości pamięci 4164. Aż 6 z nich było uszkodzonych! 19-voltowy strzał przeżyły cudem wyłącznie kości IC117 i IC121. Po wlutowaniu podstawek i wstawieniu sprawnych kości, komputer przywitał mnie tzw. szarym ekranem śmierci. Jak się okazuje, symptom ten w CPC464 nie dotyczy wyłącznie problemów z pamięcią.

Następnie zweryfikowałem poprawność działania kontrolera video HD46505SP, Gate Array 40010 oraz procesora, by po chwili wykryć uszkodzenie ROM-u (IC103) o oznaczeniu 40009. Na szczęście można go samodzielnie odtworzyć przy wykorzystaniu układu EPROM o pojemności 32 KB. Komputer jednak w dalszym ciągu się nie uruchamiał. Przystąpiłem zatem do weryfikacji poprawności działania układów TTL, znając ich wrażliwość na zawyżone napięcie zasilania. Po wymianie układów IC114 (74373) i IC115 (74244), CPC464 zaprezentował pierwsze oznaki życia pod postacią ekranu z białymi, niebieskimi i zielonymi krzakami. Po wymianie układu IC106 (742373) na ekranie ujrzałem szaro-cyjanową szachownicę. Następnie zdiagnozowałem uszkodzenia kolejnych elementów o oznaczeniach IC103, IC113 i IC114. Po wstawieniu sprawnych układów komputer wreszcie zaprezentował prawidłowy ekran startowy. Dalsze testy nie wykazały innych uszkodzeń. CPC464 bez problemu wczytał i uruchomił grę z kasety.

Podanie przez przypadek zawyżonego napięcia (19V zamiast 5V) spowodowało uszkodzenie łącznie 12 układów, w tym 6x RAM, 5x TTL i ROM.

Naprawę komputera CPC 464 wykonałem między 8 a 14 maja 2025 r.

Poniższe zdjęcia prezentują przebieg naprawy.

Specjalizuję się w naprawach komputerów Commodore 64, ale czasami również zaglądam do innych maszynek 8-bitowych. Jeżeli chcesz skorzystać z moich usług, zapraszam do kontaktu ze mną za pośrednictwem formularza kontaktowego.